Lactatie bij schildklierziekte
Federatie Medisch Specialisten | initiatief NVOG | Richtlijnendatabase
In de beschikbare studies zijn geen aanwijzingen voor een verhoogd risico op hypothyreoïdie, of aan hypothyreoïdie gerelateerde complicaties bij de zuigelingen van vrouwen die tot 20mg thiamazol per dag of 450mg PTU per dag gebruikten (Azizi, 1996; Azizi, 2000; Lamberg, 1984; Mandel, 2001). Er zijn weinig data voor hogere doseringen en het is tot op heden nog niet onderzocht of dit ook geldt voor prematuur geborenen. In de beschikbare studies naar de passage van thiamazol of PTU van de moeder naar de borstvoeding en de berekende blootstelling van de zuigeling komt naar voren dat een zeer geringe hoeveelheid thiamazol of PTU de borstvoeding bereikt en dat de blootstelling van het kind verwaarloosbaar laag is (Cooper, 1984; Johansen, 1982).
Er is een theoretisch voordeel van het gebruik van PTU ten opzichte van thiamazol op basis van de kortere halfwaardetijd (1-2u vs 2-6u voor thiamazol), hoger percentage albumine binding en mindere vetoplosbaarheid, het nadeel is echter dat vaak PTU 2 tot 3 keer per dag gedoseerd dient te worden en PTU gebruik is geassocieerd met een iets verhoogd risico op leverfalen.
Een uitzondering hierop zijn vrouwen met een indicatie voor behandeling met schildklier remmende medicatie tijdens lactatie, en die de wens hebben om binnen 1 jaar zwanger te worden. In dat geval is er een voorkeur voor PTU monotherapie op basis van het lagere risico op aangeboren afwijkingen bij blootstelling tijdens het eerste trimester, in vergelijking met thiamazol.
PTU: Indien er een wens of indicatie is voor behandeling met PTU kan dit veilig gebruikt worden. Minder dan 0,1% van de maternale dosis bereikt de moedermelk en bij een totale dagelijkse PTU dosering van 600mg is de berekende blootstelling van het kind zo’n 0,15mg (Kampmann, 1980). Dit is verwaarloosbaar in vergelijking met een therapeutische dosis (ongeveer 5-10 mg/kg/dag) en kinderen van moeders die tijdens borstvoeding PTU gebruiken hebben dan ook een normale schildklierfunctie (Momotani, 1989; Momotani, 2000).
Tijdens borstvoeding kan een grote hoeveelheid jodium tot neonatale hypothyreoïdie/struma leiden, derhalve lijkt het verstandig om plummeren (toediening van hoge dosering jodium als behandeling voor hyperthyreoïdie) te vermijden tijdens borstvoeding, of indien plummeren nodig is de borstvoeding te staken danwel gekolfde moedermelk voor enkele dagen weg te gooien.
Uitgangsvraag
Bij welke medicatie voor schildklierziekte (levothyroxine, thiamazol, propylthiouracil) is het veilig om borstvoeding te geven?
Overwegingen
Voor- en nadelen van de interventie en de kwaliteit van het bewijs
Voor de algemene voor- en nadelen van het gebruik van thiamazol en PTU verwijzen wij naar sectie 3.1.1 “Thiamazol of PTU bij Graves” van de richtlijn Schildklierfunctiestoornissen.In de beschikbare studies zijn geen aanwijzingen voor een verhoogd risico op hypothyreoïdie, of aan hypothyreoïdie gerelateerde complicaties bij de zuigelingen van vrouwen die tot 20mg thiamazol per dag of 450mg PTU per dag gebruikten (Azizi, 1996; Azizi, 2000; Lamberg, 1984; Mandel, 2001). Er zijn weinig data voor hogere doseringen en het is tot op heden nog niet onderzocht of dit ook geldt voor prematuur geborenen. In de beschikbare studies naar de passage van thiamazol of PTU van de moeder naar de borstvoeding en de berekende blootstelling van de zuigeling komt naar voren dat een zeer geringe hoeveelheid thiamazol of PTU de borstvoeding bereikt en dat de blootstelling van het kind verwaarloosbaar laag is (Cooper, 1984; Johansen, 1982).
Er is een theoretisch voordeel van het gebruik van PTU ten opzichte van thiamazol op basis van de kortere halfwaardetijd (1-2u vs 2-6u voor thiamazol), hoger percentage albumine binding en mindere vetoplosbaarheid, het nadeel is echter dat vaak PTU 2 tot 3 keer per dag gedoseerd dient te worden en PTU gebruik is geassocieerd met een iets verhoogd risico op leverfalen.
Waarden en voorkeuren van patiënten (en evt. hun verzorgers)
Gezien de kleine verschillen in voor- en nadelen, kan op basis van de voorkeur van patiënt gekozen worden voor thiamazol of PTU behandeling tijdens borstvoeding. Voor verdere details over de voor- en nadelen van thiamazol en PTU verwijzen wij naar sectie 3.1.1.Thiamazol of PTU bij Graves.Een uitzondering hierop zijn vrouwen met een indicatie voor behandeling met schildklier remmende medicatie tijdens lactatie, en die de wens hebben om binnen 1 jaar zwanger te worden. In dat geval is er een voorkeur voor PTU monotherapie op basis van het lagere risico op aangeboren afwijkingen bij blootstelling tijdens het eerste trimester, in vergelijking met thiamazol.
Kosten (middelenbeslag)
Er zijn geen noemenswaardige overwegingen met betrekking tot een verschil in kosten.Aanvaardbaarheid, haalbaarheid en implementatie
Er zijn geen noemenswaardige overwegingen met betrekking tot een verschil in aanvaardbaarheid, haalbaarheid of implementatie.Rationale van de aanbeveling: weging van argumenten voor en tegen de interventies
Thiamazol: Ongeveer 0,1-0,2% van de maternale dosis bereikt de moedermelk en bij een eenmalige dosis van 40mg is de berekende blootstelling van het kind 0,07mg (Cooper, 1984; Johansen, 1982). Dit is verwaarloosbaar in vergelijking met therapeutische doseringen (0,4 mg/kg/dag) (Johansen, 1982). Kinderen van moeders die tijdens borstvoeding tot 20mg thiamazol per dag gebruikten hadden een normale schildklierfunctie en ongestoorde mentale en fysieke ontwikkeling (Azizi, 1996; Azizi, 2000; Lamberg, 1984; Mandel, 2001).PTU: Indien er een wens of indicatie is voor behandeling met PTU kan dit veilig gebruikt worden. Minder dan 0,1% van de maternale dosis bereikt de moedermelk en bij een totale dagelijkse PTU dosering van 600mg is de berekende blootstelling van het kind zo’n 0,15mg (Kampmann, 1980). Dit is verwaarloosbaar in vergelijking met een therapeutische dosis (ongeveer 5-10 mg/kg/dag) en kinderen van moeders die tijdens borstvoeding PTU gebruiken hebben dan ook een normale schildklierfunctie (Momotani, 1989; Momotani, 2000).
Tijdens borstvoeding kan een grote hoeveelheid jodium tot neonatale hypothyreoïdie/struma leiden, derhalve lijkt het verstandig om plummeren (toediening van hoge dosering jodium als behandeling voor hyperthyreoïdie) te vermijden tijdens borstvoeding, of indien plummeren nodig is de borstvoeding te staken danwel gekolfde moedermelk voor enkele dagen weg te gooien.
Reacties
Een reactie posten