Schildklierkanker komt weinig voor en de sterfte eraan is relatief laag. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, net als bij andere schildklieraandoeningen. Schildklierkanker kan op alle leeftijden ontstaan. Meestal tussen het 30e en 60e levensjaar.
Hier komen aan bod:
In jargon betekent het dat topreferente zorg geboden wordt. Voor topreferente zorg ga je naar een universitair medisch centrum (UMC). Dit is een ziekenhuis bij een universiteit. Voor topreferente zorg op het gebied van kanker kun je ook terecht bij het Antoni van Leeuwenhoek.
Er zijn acht UMC’s in Nederland plus het AvL. Niet alle UMC’s houden zich met dezelfde aandoeningen bezig. Ze hebben zich gespecialiseerd. Het is dus afhankelijk van jouw aandoening welk UMC jou het beste kan helpen. Voor schildklierkanker kun je terecht bij:
Behandeling De schildklier wordt met een operatie totaal verwijderd. Daarna volgt behandeling met radioactief jodium om nog aanwezig schildklierweefsel uit te schakelen. Vervolgens krijgt de patiënt een vrij hoge dosis schildklierhormoon (levothyroxine). Dit is om de TSH te onderdrukken. TSH is een hormoon van de hypofyse. TSH stimuleert schildkliercellen om schildklierhormoon te maken. Na schildklierkanker is dat niet de bedoeling. Kwaadaardige schildkliercellen zouden kunnen groeien. Uitzaaiingen worden meestal ook met radioactief jodium behandeld. Soms met een operatie.
Een variant van het folliculaire carcinoom is het zogenaamde Hürthle cell-carcinoom. Het Hürthle cell-carcinoom neemt minder goed jodium op uit het bloed. Dit heeft gevolgen voor de behandeling. Behandeling met radioactief jodium is namelijk standaard bij het folliculair carcinoom.
Behandeling De schildklier wordt met een operatie totaal verwijderd. Daarna volgt behandeling met radioactief jodium om nog aanwezig schildklierweefsel uit te schakelen. Vervolgens krijgt de patiënt een vrij hoge dosis schildklierhormoon (levothyroxine). Dit is om de TSH te onderdrukken. TSH is een hormoon van de hypofyse. TSH stimuleert schildkliercellen om schildklierhormoon te maken. Na schildklierkanker is dat niet de bedoeling. Kwaadaardige schildkliercellen zouden kunnen groeien. Uitzaaiingen worden meestal ook met radioactief jodium behandeld. Soms met een operatie.
Behandeling De behandeling is vaak lastiger dan bij de papillaire en folliculaire carcinomen. Eerst wordt geopereerd. De schildklier en uitzaaiingen worden verwijderd. Vervolgens krijgt de patiënt levothyroxine voorgeschreven. De laatste jaren is onderzoek gedaan naar verschillende medicijnen. Radioactief jodium helpt maar zelden.
Hier komen aan bod:
- symptomen en risico's,
- behandeling,
- papillair carcinoom,
- folliculair carcinoom,
- medullair carcinoom,
- anaplastisch carcinoom,
- lymfoom,
- mestastasen, en
- lotgenotencontact op het Schildklierforum.
Symptomen en risico's
- bestraling met röntgenstralen op de hals in de (vroege) jeugd
- een acuut ontstane al of niet-pijnlijke knobbel in de hals
- een knobbel in een asymmetrische schildklier bij een man of een kind
- heesheid
- voelbare grotere lymfklieren in de hals bij iemand met een struma of schildkliernodus
- zeer harde schildklier of nodus
- niet-beweeglijke nodus bij slikken, dus vastzittend aan huid of spieren
- kernreactorongevallen
Expertisecentra schildklierkanker
Aangeraden wordt om voor behandeling van schildklierkanker naar een expertisecentrum of kenniscentrum te gaan. Daar is kennis en ervaring aanwezig. Enkele jaren geleden werd het Nationaal Plan Zeldzame Ziekten (NPZZ) gelanceerd. Een belangrijke taak van het NPZZ is de ontwikkeling van een netwerk van expertisecentra. Expertisecentra moeten leiden tot betere, integrale zorg voor patiënten met zeldzame aandoeningen, zoals schildklierkanker.In jargon betekent het dat topreferente zorg geboden wordt. Voor topreferente zorg ga je naar een universitair medisch centrum (UMC). Dit is een ziekenhuis bij een universiteit. Voor topreferente zorg op het gebied van kanker kun je ook terecht bij het Antoni van Leeuwenhoek.
Er zijn acht UMC’s in Nederland plus het AvL. Niet alle UMC’s houden zich met dezelfde aandoeningen bezig. Ze hebben zich gespecialiseerd. Het is dus afhankelijk van jouw aandoening welk UMC jou het beste kan helpen. Voor schildklierkanker kun je terecht bij:
- AvL Amsterdam Zeldzame aandoeningen
- Amsterdam UMC
- Erasmus MC Schildkliercentrum
- UMC Groningen Schildkliercarcinoom
- LUMC Leiden Schildkliertumor
- Maastricht UMC
- UMC Radboud Schildkliercarcinoom
- UMC Utrecht Endocrinologie
Behandeling algemeen
De behandeling van schildklierkanker bestaat uit:- operatie
- radioactief jodium en/of medicijnen
Papillair carcinoom
Het woord papillair komt van het Latijnse papil. Dat woord betekent: klein, vingervormig. Deze vorm komt voor op alle leeftijden. De oorzaak is meestal onbekend. Papillaire carcinomen zaaien vooral uit naar lymfeklieren en soms naar de longen. Ze komen vaker voor op meer plekken tegelijk in de schildklier. Het papillaire carcinoom komt het meeste voor en heeft de beste kans op overleven. Bij jonge mensen is de kans op genezing uitstekend.Behandeling De schildklier wordt met een operatie totaal verwijderd. Daarna volgt behandeling met radioactief jodium om nog aanwezig schildklierweefsel uit te schakelen. Vervolgens krijgt de patiënt een vrij hoge dosis schildklierhormoon (levothyroxine). Dit is om de TSH te onderdrukken. TSH is een hormoon van de hypofyse. TSH stimuleert schildkliercellen om schildklierhormoon te maken. Na schildklierkanker is dat niet de bedoeling. Kwaadaardige schildkliercellen zouden kunnen groeien. Uitzaaiingen worden meestal ook met radioactief jodium behandeld. Soms met een operatie.
Folliculair carcinoom
Het woord folliculair komt van follikel, dat blaasje betekent. Follikels maken deel uit van normaal schildklierweefsel. Folliculaire carcinomen zijn iets agressiever dan papillaire. Dit is vooral bij ouderen het geval. Deze vorm van kanker groeit langzaam. Na enige tijd kan hij zich verspreiden naar longen, botten en lever. Vaak is hij ook dan nog te behandelen met radioactief jodium. Deze vorm komt het meeste voor bij mensen van 30-70 jaar.Een variant van het folliculaire carcinoom is het zogenaamde Hürthle cell-carcinoom. Het Hürthle cell-carcinoom neemt minder goed jodium op uit het bloed. Dit heeft gevolgen voor de behandeling. Behandeling met radioactief jodium is namelijk standaard bij het folliculair carcinoom.
Behandeling De schildklier wordt met een operatie totaal verwijderd. Daarna volgt behandeling met radioactief jodium om nog aanwezig schildklierweefsel uit te schakelen. Vervolgens krijgt de patiënt een vrij hoge dosis schildklierhormoon (levothyroxine). Dit is om de TSH te onderdrukken. TSH is een hormoon van de hypofyse. TSH stimuleert schildkliercellen om schildklierhormoon te maken. Na schildklierkanker is dat niet de bedoeling. Kwaadaardige schildkliercellen zouden kunnen groeien. Uitzaaiingen worden meestal ook met radioactief jodium behandeld. Soms met een operatie.
Medullair carcinoom
Het medullair carcinoom (MSC) is een zeldzame vorm van kanker. Bij ongeveer 20% van de patiënten met schildklierkanker wordt deze diagnose gesteld. Deze tumor ontstaat in de C-cellen van de schildklier. Deze C-cellen produceren niet het schildklierhormoon thyroxine maar het hormoon calcitonine. Calcitonine is betrokken bij de regeling van het kalkgehalte in het bloed. Calcitonine is in het bloed te meten is. Medullair carcinoom wordt ook gezien samen met bijniertumoren (feochromocytoom) en hyperparathyreoïdie (te hard werkende bijschildklieren). Je spreekt dan van een MEN-syndroom (MEN staat voor multipele endocriene neoplasie). Uitzaaiingen vinden plaats via het bloed en de lymfeklieren. Het MEN-syndroom komt wel in families voor.Behandeling De behandeling is vaak lastiger dan bij de papillaire en folliculaire carcinomen. Eerst wordt geopereerd. De schildklier en uitzaaiingen worden verwijderd. Vervolgens krijgt de patiënt levothyroxine voorgeschreven. De laatste jaren is onderzoek gedaan naar verschillende medicijnen. Radioactief jodium helpt maar zelden.
Reacties
Een reactie posten