FDG PET/CT-scan of punctie bij diagnose schildklierkanker

Bij de EfFects-studie wordt onderzocht of een FDG-PET/CT-scan beter kwaadaardige cellen kan opsporen dan een punctie.
FDG-PET/CT in evaluation of cytological indeterminate thyroid nodules to prevent unnecessary surgery (EfFECTS)
Radboud MC | KWF

Effects-studie - FDG PET/CT-scan
Informatie voor proefpersonen

Schildkliernoduli komen vaak voor. Circa 3-8% van de Nederlanders heeft een voelbare schildklierknobbel. Met de toename van beeldvormend onderzoek worden noduli tot bij 65% gezien. Het risico op kwaadaardigheid is gering: circa 5%. Een punctie leidt in 75% van de patiënten tot een definitief onderscheid tussen goed- of kwaadaardig. Bij de overige 25% van de patiënten kan er geen diagnose gesteld worden, ook niet als de punctie herhaald wordt.

Bij deze groep waarbij geen diagnose kan worden gesteld is het risico op kwaadaardigheid: circa 25%. Daarom vindt bij al deze patiënten aanvullende diagnostiek plaats. In Europa is dit een diagnostische operatie waarbij de halve schildklier wordt verwijderd en onderzocht. Indien kwaadaardige cellen worden gevonden, volgt een tweede operatie en aanvullende behandeling met radioactief jodium. Indien de nodus goedaardig is, wat dus in circa 75% van de gevallen voorkomt, wordt de patiënt gerustgesteld en volgen geen aanvullende behandelingen.

Diagnostische halfzijdige verwijdering van de schildklier leidt dus tot ingrijpende behandelingen en inefficiënte overdiagnostiek, met risico's op complicaties, hoge kosten en in potentie ook een negatieve invloed op de kwaliteit van leven.

Eerdere klinische studies tonen aan dat de sensitiviteit, en dus de negatief voorspellende waarde, van 18F-FDG PET/CT meer is dan 96%. Het inzetten van dit onderzoek kan veel onnodige procedures voorkomen, en is potentieel ook kosteneffectief, ook ten opzichte van actuele alternatieven. Helaas is de specificiteit en dus de positief-voorspellende waarde beperkt.

Het KWF heeft een project gehonoreerd waarin de inzet van 18F-FDG PET/CT in deze categorie patiënten 2:1 gerandomiseerd wordt vergeleken in 132 patiënten in (vooralsnog) 9 centra in Nederland. Bij de studiegroep wordt beleid afgestemd op het resultaat van de 18F-FDG PET/CT, in de controlegroep worden alle patiënten geopereerd. Analyse naar effectiviteit en veiligheid, kosten, kwaliteit van leven maar ook genetische en pathologische kenmerken van vals-positieve nodi zal worden uitgevoerd. Daarvoor is een nauwe samenwerking met endocrinologen, chirurgen, nucleair geneeskundigen, pathologen en tumorgenetici in deze centra opgezet.

~~~~~~~~~~~~~~~~


Rationale: Only about ¼ of patients with thyroid nodules with indeterminate cytology are proven to suffer from a malignancy at diagnostic hemithyroidectomy. Therefore ~¾ is operated upon unbeneficially. Recent studies using FDG-PET/CT have suggested that it can decrease the fraction of unbeneficial procedures from ~73% to ~40%. Thereby the direct costs per patient, the number of hospitalization and average sick leave days might decrease and the experienced HRQoL might increase. A study will be undertaken to show the additional value of FDG-PET/CT after indeterminate cytology with respect to unbeneficial procedures, costs and utilities.

Main objective: To determine the impact of FDG-PET/CT on decreasing the fraction of patients with cytologically indeterminate thyroid nodules undergoing unbeneficial patient management.

Study design: A prospective, multicentre, randomized, stratified controlled blinded trial with an experimental study-arm (FDG-PET/CT-driven) and a control study-arm (diagnostic hemithyroidectomy, independent of FDG-PET/CT-result).

Study population: Adult patients with a cytologically indeterminate thyroid nodule, without exclusion criteria, in 15 (university and regional) hospitals distributed over the Netherlands.

Intervention: One single FDG-PET/low-dose non-contrast enhanced CT of the head and neck is performed in all patients. Patient management depends on allocation and results of this FDG-PET/CT.

Main study parameters/endpoints: The number of unbeneficial interventions, i.e. surgery for benign disease or watchful-waiting for malignancy.

Secondary objectives: complication rate, consequences of incidental PET-findings, number of hospitalisation and sick leave days, volumes of healthcare consumed, experienced health-related quality-of-life (HRQoL), genetic, cytological and (immuno)histopathological features of the nodules.

Sample size calculation/data analysis: Based on above-mentioned estimated reduction in unbeneficial interventions from ~73% to ~40%, at least 96 patients with nodules>10 mm need to be analyzed (2:1 allocation, α=0.05, power=0.90, single-sided Fisher's exact test). After correction for nodule size and data-attrition, 132 patients need to be included in total. Intention-to-treat analysis will be performed. Incremental Net Monetary Benefit based on the total direct costs per patients and the gain in HRQoL-adjusted survival years are computed. Cytological, histological and genetic parameters for FDG-avidity will be described.

Nature and extent of the burden and risks associated with participation, benefit and group relatedness: All patients undergo one FDG-PET/CT scan of head/neck (effective dose:

Reacties