THEA-score voorspelt kans autoimmuun schildklierziekte

Genetische factoren dragen voor ongeveer 70% tot 80% en omgevingsfactoren voor ongeveer 20% tot 30% bij aan het ontstaan, ontwikkelen en verloop van auto-immuunziektes van de schildklier (AITD). Familieleden van AITD-patiënten lopen het risico om zelf AITD op te lopen.

Clinical relevance of environmental factors in the pathogenesis of autoimmune thyroid disease

Wilmar M. Wiersinga - Endocrinol Metab. 2016 Jun;31(2):213-222. English.
Published online May 13, 2016. http://dx.doi.org/10.3803/EnM.2016.31.2.213

Het 5-jaarsrisico kan worden gekwantificeerd met de zogenaamde Thyroid Events Amsterdam-score, gebaseerd op TSH, TPO-antistoffen en familieanamnese. Risicopatiënten kunnen vragen wat ze kunnen doen om de ontwikkeling van AITD te voorkomen.

Deze review vat samen wat er bekend is over de blootstelling aan omgevingsfactoren in termen van AITD-preventie:

• Stoppen met roken verlaagt het risico op de ziekte van Graves, maar verhoogt het risico op de ziekte van Hashimoto.
• Matige alcoholinname biedt enige bescherming tegen de ziekte van Graves en Hashimoto.
• Een lage inname van selenium wordt in verband gebracht met een hogere prevalentie van auto-immuniteit van de schildklier, maar het bewijs dat suppletie met selenium de TPO-antilichamen kan verlagen en subklinische hypothyreoïdie kan voorkomen, blijft onduidelijk.
• Lage serum vitamine D-spiegels zijn geassocieerd met een hogere prevalentie van TPO-antilichamen, maar interventiestudies met extra vitamine D zijn nog niet gedaan.
• Stress kan hyperthyreoïdie van Graves veroorzaken, maar geen Hashimoto-thyroïditis.
• Het gebruik van oestrogeen is in verband gebracht met een lagere prevalentie van de ziekte van Graves.
• De postpartumperiode wordt geassocieerd met een verhoogd risico op AITD.

Alles bij elkaar genomen zijn er weinig preventieve interventies om het risico op AITD te verminderen, ze zijn niet altijd haalbaar en waarschijnlijk van beperkte werkzaamheid.

Schildkliertje: THEA-score voorspelt Hashimoto of Graves: Bij het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam zijn in 2008 de resultaten bekend geworden van een AITD-Cohort studie naar het risico om een...