Plotseling intredende ernstige verwardheid of manie bij pas bevallen vrouwen, een kraambedpsychose, hangt samen met een ontregeld afweersysteem. Dat schrijven onderzoekers van Erasmus MC in Rotterdam in het tijdschrift Biological Psychiatry.
Kraambedpsychose komt bij ongeveer een op de duizend vrouwen voor die net een kind hebben gekregen – niet te verwarren met de postnatale depressie die bij een op de tien vrouwen optreedt. ‘Een kraambedpsychose is ernstiger’, zegt psychiater Veerle Bergink, eerste auteur van de studie. ‘De vrouwen die het overkomt moeten acuut worden opgenomen. Ze worden schijnbaar zonder aanleiding plots manisch of psychotisch, met het risico dat zij zichzelf of hun baby wat aandoen.’
De oorzaak van kraambedpsychose werd aanvankelijk gezocht in de grote veranderingen in de hormoonhuishouding. Logisch, vindt ook Bergink, want na de bevalling raken ‘zeker de geslachtshormonen in een vrije val’. Bij eerder onderzoek bij vrouwen in een hoogrisicogroep kon preventieve behandeling met hormoonpreparaten de psychotische verschijnselen echter niet voorkomen. Bergink: ‘Alleen antipsychotica en lithium zijn effectief, zowel in de behandeling als bij het voorkomen van kraambedpsychose.’
Wat het team van Bergink echter opviel was dat vrouwen met kraambedpsychose daarnaast relatief vaak autoimmuunklachten hadden, zoals opspelende schildklierproblemen. ‘Dat zette ons op het juiste spoor, naast nieuwe aanwijzingen dat ook andere psychiatrische stoornissen zoals manische depressiviteit, schizofrenie en zware depressie een verband houden met een verstoord immuunsysteem.’
Tijdens de zwangerschap vermindert de activiteit van het afweersysteem van de moeder tijdelijk, om te voorkomen dat zij haar ongeboren kind afstoot. Direct na de bevalling brengt het lichaam die afweer normaal weer op orde, maar bij de vrouwen met kraambedpsychose blijkt daarin wat mis te gaan.
De onderzoekers vergeleken het bloed van 63 pas bevallen vrouwen met een kraambedpsychose met dat van 56 gezonde pas bevallen vrouwen en dat van 136 vrouwen die niet zwanger waren geweest. Bij de kraambedpsychosepatiënten bleef de normale verhoging van bepaalde afweercellen (T-lymfocyten) na de zwangerschap achterwege, terwijl andere afweercellen en ontstekingseiwitten actiever waren. Juist dit type afweercellen (zogeheten macrofagen) hebben invloed op de werking van zenuwcellen in de hersenen.
‘Vrouwen met een kraambedpsychose die we antipsychotica en lithium geven knappen vrijwel allemaal volledig op’, zegt Bergink, maar het inzicht dat het afweersysteem een rol speelt kan volgens haar ‘een oplossing zijn voor de behandeling van andere psychiatrische aandoeningen, waarbij een deel van de patiënten niet op medicijnen reageert’.
Immune system dysregulation in first-onset postpartum psychosis
V Bergink, KM Burgerhout, K Weigelt, VJ Pop, H de Wit, RC Drexhage, SA Kushner, HA Drexhage
Ontregeld immuunsysteem triggert kraambedpsychose
Erasmus MC Persbericht
First-onset postpartum psychosis
Proefschrift Veerle Bergink
Kraambedpsychose komt bij ongeveer een op de duizend vrouwen voor die net een kind hebben gekregen – niet te verwarren met de postnatale depressie die bij een op de tien vrouwen optreedt. ‘Een kraambedpsychose is ernstiger’, zegt psychiater Veerle Bergink, eerste auteur van de studie. ‘De vrouwen die het overkomt moeten acuut worden opgenomen. Ze worden schijnbaar zonder aanleiding plots manisch of psychotisch, met het risico dat zij zichzelf of hun baby wat aandoen.’
De oorzaak van kraambedpsychose werd aanvankelijk gezocht in de grote veranderingen in de hormoonhuishouding. Logisch, vindt ook Bergink, want na de bevalling raken ‘zeker de geslachtshormonen in een vrije val’. Bij eerder onderzoek bij vrouwen in een hoogrisicogroep kon preventieve behandeling met hormoonpreparaten de psychotische verschijnselen echter niet voorkomen. Bergink: ‘Alleen antipsychotica en lithium zijn effectief, zowel in de behandeling als bij het voorkomen van kraambedpsychose.’
Wat het team van Bergink echter opviel was dat vrouwen met kraambedpsychose daarnaast relatief vaak autoimmuunklachten hadden, zoals opspelende schildklierproblemen. ‘Dat zette ons op het juiste spoor, naast nieuwe aanwijzingen dat ook andere psychiatrische stoornissen zoals manische depressiviteit, schizofrenie en zware depressie een verband houden met een verstoord immuunsysteem.’
Tijdens de zwangerschap vermindert de activiteit van het afweersysteem van de moeder tijdelijk, om te voorkomen dat zij haar ongeboren kind afstoot. Direct na de bevalling brengt het lichaam die afweer normaal weer op orde, maar bij de vrouwen met kraambedpsychose blijkt daarin wat mis te gaan.
De onderzoekers vergeleken het bloed van 63 pas bevallen vrouwen met een kraambedpsychose met dat van 56 gezonde pas bevallen vrouwen en dat van 136 vrouwen die niet zwanger waren geweest. Bij de kraambedpsychosepatiënten bleef de normale verhoging van bepaalde afweercellen (T-lymfocyten) na de zwangerschap achterwege, terwijl andere afweercellen en ontstekingseiwitten actiever waren. Juist dit type afweercellen (zogeheten macrofagen) hebben invloed op de werking van zenuwcellen in de hersenen.
‘Vrouwen met een kraambedpsychose die we antipsychotica en lithium geven knappen vrijwel allemaal volledig op’, zegt Bergink, maar het inzicht dat het afweersysteem een rol speelt kan volgens haar ‘een oplossing zijn voor de behandeling van andere psychiatrische aandoeningen, waarbij een deel van de patiënten niet op medicijnen reageert’.
Reacties
Een reactie posten