Bij hyperthyreoïdie maakt de schildklier te veel schildklierhormoon. Er zijn verschillende vormen van hyperthyreoïdie:
Een scan laat zien om welke vorm het gaat. Hierbij wordt een beetje radioactieve stof in de ader gespoten. De schildklier neemt dat wel of niet op. En dat is te zien op de scan.
Bij de ziekte van Graves licht de schildklier diffuus op in de vorm van een vlinder.
Bij een of meer nodussen zie je alleen die nodussen oplichten.
Bij thyreoïditis (ziekte van Hashimoto) is niets te zien op de scan.
Mevrouw De Roos blijkt een post partum thyreoïditis te hebben. Er is geen afbeelding te zien met de scan. Bij hyperthyreoïdie krijgt iemand eventueel bètablokkers. Bij hypothyreoïdie kan levothyroxine voorgeschreven worden.
Bij mevrouw De Graaf is de TSH verlaagd en de fT4 verhoogd. Met een scan is een diffuus beeld van de schildklier te zien. Zij heeft de ziekte van Graves. Zij kiest voor de behandeling met tabletten.
Bij de behandeling met tabletten is de kans behoorlijk groot dat de ziekte terugkomt. Bij ongeveer 60%, maar mogelijk zelfs bij 70-75% van de patiënten. Operatie is een keus bij een groot struma, zwangerschapswens en hyperthyreoïdie tijdens de zwangerschap.
Ook de omgeving speelt een rol. Denk hierbij aan jodium, stress, roken en infecties. Bij stress speelt de bijnier een rol. Bij de ziekte van Graves en zeker bij de oogziekte speelt roken een grote rol. Het advies luidt daar altijd: stoppen met roken.
- ziekte van Graves (50%)
- toxisch multinodulair struma (ziekte van Plummer) (35%)
- toxisch adenoom (5%)
- thyreoïditis (9%)
- en de ziekte van Quervain (± 1%)
Drie voorbeeldpatiënten
Aan de hand van drie voorbeeldpatiënten kun je de verschillende vormen herkennen. Het gaat om de heer De Jager en de dames De Roos en De Graaf. Meneer De Jager is kortademig, gejaagd en hij heeft last van hartkloppingen. Mevrouw De Roos is net bevallen en heeft klachten die passen bij een te snel werkende schildklier. Mevrouw De Graaf is moe, niet lekker en trillerig. Bovendien werkt de schildklier van haar zus te langzaam (= hypothyreoïdie).Diagnose
Wat kun je doen bij deze heer en dames? Bij alle drie wordt eerst bloed geprikt. Bij hyperthyreoïdie is de TSH verlaagd, de T4 en fT4 zijn verhoogd en de T3 is verhoogd. Is dit het geval bij de patiënt, dan volgt een scan. Zoals gezegd: hyperthyreoïdie kent verschillende vormen. De oorzaak van de ziekte heeft gevolgen voor de behandeling.
Bij de ziekte van Graves licht de schildklier diffuus op in de vorm van een vlinder.
Bij een of meer nodussen zie je alleen die nodussen oplichten.
Bij thyreoïditis (ziekte van Hashimoto) is niets te zien op de scan.
Terug naar de heer De Jager en de dames De Roos en De Graaf
Meneer heeft een verlaagde TSH, een verhoogde fT4, en een niet-verhoogde bse wat betekent dat er geen ontsteking is. Op de scan is een nodus te zien. Conclusie: meneer wordt behandeld met radioactief jodium. Hierdoor stopt de nodus met te veel hormoon maken.Mevrouw De Roos blijkt een post partum thyreoïditis te hebben. Er is geen afbeelding te zien met de scan. Bij hyperthyreoïdie krijgt iemand eventueel bètablokkers. Bij hypothyreoïdie kan levothyroxine voorgeschreven worden.
Bij mevrouw De Graaf is de TSH verlaagd en de fT4 verhoogd. Met een scan is een diffuus beeld van de schildklier te zien. Zij heeft de ziekte van Graves. Zij kiest voor de behandeling met tabletten.
Uitleg bij de behandeling
Bij de behandeling van de ziekte van Graves heeft de patiënt de keus uit drie opties: tabletten, operatie of radioactief jodium. Bij tabletten is een combinatie- of titratiebehandeling mogelijk.- Bij de combinatiebehandeling (block en replace) wordt de schildklier stilgelegd met methimazol, carbimazol of PTU; daarnaast slikt de patiënt levothyroxine.
- Bij de titratiebehandeling krijgt de patiënt een zo laag mogelijke dosis methimazol, carbimazol of PTU.
Bij de behandeling met tabletten is de kans behoorlijk groot dat de ziekte terugkomt. Bij ongeveer 60%, maar mogelijk zelfs bij 70-75% van de patiënten. Operatie is een keus bij een groot struma, zwangerschapswens en hyperthyreoïdie tijdens de zwangerschap.
Antistoffen
Bij de ziekte van Graves is sprake van antistoffen. Het gaat om TSI. Die worden gemaakt door witte bloedlichaampjes. TSI doet hetzelfde als TSH: het stimuleert de schildklier tot het maken van schildklierhormoon.Oogziekte van Graves
Eigenlijk hebben alle patiënten met de ziekte van Graves in enige mate last van hun ogen. Bij 50% van de patiënten is er sprake van een lichte vorm van de oogziekte van Graves (oftalmopathie). Ernstige klachten treden op bij ongeveer 10% van de Graves-patiënten.Oorzaken
Bij de ziekte van Graves speelt aanleg een grote rol. Als een vrouw de ziekte van Graves heeft, dan heeft haar zus ongeveer 30% kans schildklierproblemen te krijgen.Ook de omgeving speelt een rol. Denk hierbij aan jodium, stress, roken en infecties. Bij stress speelt de bijnier een rol. Bij de ziekte van Graves en zeker bij de oogziekte speelt roken een grote rol. Het advies luidt daar altijd: stoppen met roken.
Reacties
Een reactie posten